U turn

Filmrecensie van Jan-Willem Swane

• Verenigde Staten, 1997
• Regie: Oliver Stone
• Met: Sean Penn, Jennifer Lopez, Nick Nolte, Powers Boothe, Claire Danes, Joaquin Phoenix, Billy Bob Thornton, Jon Voight
• Scenario: John Ridley (ook van roman Stray Dogs) en Oliver Stone
• Camera: Robert Richardson
• Geluid: Gary Alper
• Montage: Hank Corwin en Thomas J. Nordberg
• Art directie: Victor Kempster
• Muziek: Ennio Morricone
• Technicolor, Dolby SR/SDDS, 125 minuten
• Gezien: 10 maart 1998, Sneak Preview, Camera Utrecht

Hoe divers de films van Oliver Stone ook zijn, ingetogen zijn ze nooit. Verhaal en beeld worden voortdurend gemanipuleerd. Als het werkt word je Stones claustrofobische wereld ingetrokken, als het niet werkt wordt de deur voor je neus dichtgegooid. In tegenstelling tot de meeste voorgangers heeft U Turn geen politieke boodschap, maar de trucendoos wordt er niet kleiner van.

De looser Bobby Cooper (Sean Penn) is op weg naar Las Vegas om een schuld aan de mafia in te lossen. Midden in de woestijn van Arizona strandt zijn 1964 1/2 Ford Mustang. Hij belandt in het dorp Superior, waar een bedenkelijke monteur (Billy Bob Thornton, Sling blade) zich over zijn auto ontfermt. Bobby ontmoet een diepzinnige wartaal uitslaande indiaan (John voigt) en laat zich verleiden door de bloedmooie Grace (Jennifer Lopez). En dat had hij beter niet kunnen doen, want het betrekt hem in de strijd op leven en dood tussen haar en haar echtgenoot (Nick Nolte).

Stone slaagt er uitstekend in om de onbarmhartigheid van de woestijn en haar bewoners weer te geven. De ketelmuziek van Ennio Morricone versterkt de broeierige sfeer. Het is echter niet voldoende om twee uur te boeien. Het verhaal is weinig origineel en de verbeelding van een afstotelijke goorheid. Visuele trucs als overdadige camerabewegingen, jump cuts en overbelichte beelden geven het idee dat je naar een videoclip zit te kijken, maar die duren niet voor niets maar drie minuten. Na de aanvankelijke verbazing slaat de verveling toe, omdat Stones kuren voorspelbaar worden. In Natural born killers hadden ze nog een doel, omdat de film over de gevolgen van de videocultuur ging; hier zijn ze betekenisloos.

Een aantal komische rollen voegen gelukkig nog de broodnodige ironie toe. Billy Bob Thornton is prachtig als slonzige maar gehaaide monteur, die de stadsmens wel eens zal laten weten wie de baas is. En Claire Danes speelt heerlijk het meisje dat aanpapt met Bobby om haar vriend het hoofd op hol te brengen, zodat Bobby uiteindelijk de klappen op mag vangen.

Bijna iedere film van Oliver Stone belooft meer dan hij uiteindelijk geeft. Ook bij U Turn is dat het geval. Het is knap maar inhoudsloos en mag wat mij betreft rechtstreeks de videotheken in.