De wind zal ons meenemen

Filmrecensie van Jan-Willem Swane

• Iran, 1999
• Regie: Abbas Kiarostami
• Met: Behzad Dourani
• Scenario: Abbas Kiarostami
• Camera: Mahmoud Kalari
• Montage: Abbas Kiarostami
• Muziek: Peyman Yazdanian
• kleur, 118 minuten
• Gezien: 14 augustus 2000, 't Hoogt, Utrecht

Sommige films nodigen uit tot uitgebreid napraten, omdat ze voor iedereen iets anders betekent blijken te hebben. De regisseur heeft stof tot nadenken geleverd, geen hapklare brokken. De wind zal ons meenemen van Abbas Kiarostami is zo'n film.

Kiarostami bereikt dit effect met een 'tussen-neus-en-lippen-symboliek'. Op het eerste gezicht lijkt hij een dun verhaaltje te vertellen; pas als je het tot je door laat dringen blijkt de lading. Dat geeft de sensatie van puzzelstukjes die als vanzelf op hun plaats vallen.

De film speelt in een Koerdisch dorpje in Noord-Iran. Drie mannen komen uit Teheran met een onduidelijk opdracht, die veel wachten vereist. Twee van hen brengen hun dagen in gelukzalige leegheid door, een derde (Behzad Dourani) heeft er het geduld niet voor. Hij raakt steeds meer gefrustreerd. Voortdurend gaat zijn mobieltje over, waarna hij de auto neemt naar een nabijgelegen heuvel om een betere ontvangst te krijgen. Hij ontmoet de dorpelingen, maar lijkt maar weinig van ze te begrijpen, totdat een onverwachte gebeurtenis hem uit zijn routines stoot.

Kiarostami is de meester van het kleine. Een gedicht, onbeduidende gebeurtenissen en het steeds mooier in beeld genomen landschap maken een onuitwisbare indruk. Ze laten zien hoe mooi het leven is ondanks alle tegenslagen. De voortdurende herhalingen versterken dit alleen maar.

De titel De wind zal ons meenemen komt uit een gedicht dat halverwege gereciteerd wordt. Maar het kan ook slaan op het gevoel dat film oproept. Haast doelloos zweeft de kijker door het dorpse leven. Hij kan niet anders dan zich overgeven aan deze zachtaardige trip.