Nelly et Monsieur Arnaud

Filmrecensie van Jan-Willem Swane

• Frankrijk, 1995
• Regie: Claude Sautet
• Met: Emmanuelle Béart, Michel Serrault, Jean-Hughes Anglade
• Scenario: Claude Sautet, Jacques Fieschi
• Camera: Jean-François Robin
• Geluid: Pierre Lenoir
• Montage: Jacqueline Thiedot
• Art directie: Carlos Conti
• Muziek: Philippe Sarde
• 106 minuten, kleur
• Gezien: 13 mei 1997, Sneak Preview, Camera, Utrecht

Een vijfentwintig jarige vrouw zit met haar moeder in een café. Deze introduceert een oudere heer. Als moeders verdwenen is vraagt de man: "bent u gelukkig?" Hierna biedt hij aan om zonder tegenprestatie haar financiële problemen op te lossen. Zij weigert. Thuisgekomen vertelt ze het verhaal aan haar man, die slechts de hele dag televisie kijkt. Ze doet alsof ze het geld heeft aangenomen. Zijn lauwe reactie is voldoende om de relatie te verbreken en de volgende dag de oude man weer op te zoeken.

Regisseur Claude Sautet (Un coeur en hiver) heeft Nelly et Monsieur Arnaud een veelbelovend begin gegeven. De scènes zijn traag als stroop en toch spannend. De manier waarop Nelly haar man verlaat zal voor velen herkenbaar zijn, juist omdat het zo onderhuids gebeurt. Daarbij zijn het spel van Emmanuelle Béart (Nelly) en Michel Serrault (Monsieur Arnaud) zo mooi ingehouden dat de vraag naar het waarom van hun handelen kietelt.

Maar de film gaat verder. Nelly gaat Monsieur Arnaud assisteren bij het schrijven van zijn memoires. Hij blijkt rechter in de tropen en zakenman te zijn geweest. Dat hij afscheid van het leven aan het nemen is, blijkt uit de verkoop van al zijn boeken. Nelly raakt steeds meer in hem geïnteresseerd, maar dan komt de uitgever op de proppen.

In de loop van het verhaal doet Nelly et Monsieur Arnaud steeds meer denken aan Kieslowski's Trois couleurs: rouge. Een rechter en een jonge vrouw drijven langzaam naar elkaar toe. En misschien is het door deze associatie dat Nelly et Monsieur Arnaud uiteindelijk teleurstelt. Want waar bij Kieslowski de vrouw aanvankelijk slechts afkeer voelt en haar interesse haast ongemerkt ontstaat, is het duidelijk dat Nelly vanaf het begin af aan geïntrigeerd is door Monsieur Arnaud. Hierdoor blijft er veel minder ruimte over voor ontwikkeling, en de ontknoping komt te laat om de film nog echt tot leven te wekken. Dat halverwege de slordige montage van de dialogen ergerniswekkend wordt spreekt wat dat betreft boekdelen.

Sautet probeert een gevoelig verhaal te vertellen. Maar hij maakt het inleven in de personages haast onmogelijk, waardoor de constructie van het verhaal en de karakters naar de oppervlakte komt. Het is dan ook verbazingwekkend dat men in Nederland, waar al zo weinig Franse films vertoond worden, juist deze al twee jaar oude rolprent heeft geïmporteerd. Of is men alleen maar afgegaan op de Césars voor Sautet en Serrault?

Cijfer (0-10): 6