The matrix

Filmrecensie van Jan-Willem Swane
Indexen: [de laatste 25] [op titel] [op regisseur] [op cijfer]

Wat schreven de kranten: [premieres van de laatste zes weken] [in 2000] [in 1999]

[links] [verzendlijst] [wie-wat-hoe-waarom] [gastenboek] [weblog]
    The matrix
  • Verenigde Staten, 1999
  • Regie: Andy Wachowsky en Larry Wachowski
  • Met: Keanu Reeves, Laurence Fishburne, Carrie-Anne Moss
  • Scenario: Andy en Larry Wachowski
  • Camera: Bill Pope
  • Montage: Zach Staenberg
  • Art directie: Owen Paterson
  • Muziek: Don Davis
  • Technicolor, DTS / Dolby Digital / SDDS, 144 minuten
  • Gezien: 25 mei 1999, Sneak Preview, Camera, Utrecht
De populariteit van Aziatische actiefilms onder jonge mannen, bioscooppubliek bij uitstek, is in Hollywood niet onopgemerkt gebleven. En zoals zo vaak bij populaire substromingen worden eerst de makers ingehuurd (zoals regisseur John Woo en acteur Jackie Chan) en beginnen daarna de stijlelementen in reguliere films binnen te druppelen. The matrix van de gebroeders Wachowski (Bound) is een mooi voorbeeld van dat laatste. Deze cyber-SF-film ontleent zijn spektakel grotendeels van Hongkongnese voorbeelden, en saaier wordt het er niet van.

De film draait om het idee dat de wereld maar een illusie is, die ons voorgetoverd wordt door robots, die het heft in eigen hand genomen hebben. Het moet de vreselijke dingen verhullen die zij werkelijk met ons uithalen. Slechts een kleine groep mensen is aan deze droomslavernij ontkomen. Zij geloven dat slechts 'The one' de mensheid kan bevrijden en in de hacker Neo (Keanu Reeves) herkennen zij hem.

Het verhaal is een jongensboek vol met SF-ideeën, religieuze verwijzingen en citaten uit de populaire cultuur. Zo wordt regelmatig gerefereerd aan klassieke verhalen over verborgen werelden als Alice in Wonderland en The wizard of Oz. Het levert een aardige puzzel op die wel een tijdje weet te boeien.

Ook als je even niet wilt nadenken is er in The matrix een boel te beleven. De vormgeving, vooral van de door de insectachtige robotten beheerste wereld, is fantasierijk en de met veel computerrekenkracht gecreëerde actiescènes zijn aardig meeslepend. Wie maalt er dan om dat de karakters wel erg weinig uitgewerkt zijn? Zeker als het een rol oplevert waar Reeves uitstekend mee uit de voeten kan.

Teleurstellender is dat de film regelmatig het tempo verliest dat hem tot een echt onvergetelijke trip had kunnen maken. De verhandelingen over in elkaar vloeiende realiteiten duren te lang, vooral in het begin. En de actiescènes zitten wel erg vol met slowmotions. Ze lijken op het eerste gezicht zo uit Hongkongfilms te komen met het kungfu, door de lucht vliegende mensen en wonderbaarlijke gebeurtenissen, maar zijn het net niet helemaal. Waar bij John Woo de slowmotion dient om een effect te benadrukken, is het in The matrix tot een effect geworden dat op den duur gaat vervelen.

The matrix is heerlijke kauwgom voor de ogen en de geest. Een iets strakkere montage had hem tot een klassieker kunnen maken.

Cijfer (0-10): 8
The matrix in de pers
The matrix in de Internet Movie Database
Indexen: [de laatste 25] [op titel] [op regisseur] [op cijfer]

Wat schreven de kranten: [premieres van de laatste zes weken] [in 2000] [in 1999]

[links] [verzendlijst] [wie-wat-hoe-waarom] [gastenboek] [weblog]

© Jan-Willem Swane (jswane@xs4all.nl)

2 juni 1999
[Nedstat]