Maborosi

Filmrecensie van Jan-Willem Swane

• Japan, 1995
• 109 minuten
• Met: Esumi Makiko, Naito Takashi, Asano Tadanobu, Kiuchi Midari
• Regie: Kore-Eda Hirokazu
• Scenario: Ogita Yoshihisa, Miyamoto Teru (roman)
• Camera: Nakabori Masao
• Muziek: Chen Ming-Chang
• Gezien: 5 maart 1997, 't Hoogt, Utrecht

Stel je een Japanse maaltijd voor. Met een vlijmscherp mes in zeer dunne plakjes gesneden vis, vlees en groente, waarbij de ingrediënten zo puur mogelijk gehouden worden en het oog net zo gestreeld moet worden als de smaakpapillen. Zo is Maborosi, het debuut van Kore-Eda Hirokazu.

We zien het geluk van Yumiko in Osaka met haar man en drie maanden oude zoontje. Op een dag vertrekt haar man om niet meer terug te komen. Hij blijkt, zonder enige vooraanwijzing, zelfmoord gepleegd te hebben. Een paar jaar later trouwt ze met een weduwnaar Tamio, die een dochtertje heeft en in een stille vissersplaats woont. Yumiko pakt het leven weer op, maar het verleden laat haar niet los.

Zoals in zoveel Japanse films wordt hier een zeer dunne en fijnzinnige verhaallijn gesponnen. De meeste gebeurtenissen spelen zich buiten beeld af, en de emoties worden heel klein gehouden. Wat de personages beweegt wordt langzaam duidelijk door de meestal met stilstaande camera gemaakte beelden. Centraal blijkt het betoverende licht, maborosi.

Waar het licht het thema van de film blijkt, zal het niet verbazen dat het licht ook belangrijk is bij de opnamen. Een groot gedeelte van de film is erg donker geschoten en er zijn veel tegenlichtopnamen. Dit geeft de beelden een grafische schoonheid. We zien een kale stad en een overweldigend landschap in donker Fuiji-blauw. Het ene shot is nog mooier gecomponeerd dan het andere. Hoe Tamio en het zoontje in een roeiboot liggen te slapen zal ik niet snel vergeten.

Het blijft lastig om Aziatische, en Japanse films in het bijzonder, te doorgronden. Veel lijkt verraderlijk vertrouwd, terwijl er een bijna onbenaderbare wereld achter ligt. Maar juist dat zorgt ervoor dat Maborosi zo'n magische indruk achterlaat. Dit is een juweel dat in alle rust gekoesterd moet worden. Helaas verdwijnen dit soort films in Utrecht al na twee weken uit het filmhuis.

Cijfer (0-10): 9